عنوان:خبرنامه 26

خبرنامه 26 (زمستان 1393)

فعال شدن سامانه جدید مجله زبان­ و زبان‌شناسي و عضويت انجمن زبان‌شناسي ايران
جشن هشتادمین سالروز تولد دکتر محمد‌رضا باطنی
خبرهای خوب و افتخار‌آفرین برای جامعه زبان‌شناسی
برگزاري سومین همایش ملی تحلیل گفتمان و کاربردشناسی
برگزاري هم­اندیشی نشانه­شناسی سبک زندگی
گرامیداشت روز زبان مادری در مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

فعال شدن سامانه جدید مجله زبان­ و زبان‌شناسي

با پیوستن مجله زبان و زبان­شناسی به سامانه یکپارچه مدیریت نشریات ادواری کشور، لینک جدید مجله زبان و زبان­شناسی در وبگاه انجمن زبان­شناسی ایران فعال شد. از این پس، استادان ارجمند و دانشجویان گرامی تنها ازاین راه می‌توانند برای ارسال مقالات و دست­یابی به متن کامل مقالات فصلنامه علمی- پژوهشی زبان و زبان­شناسی اقدام کنند.

کاربران ارجمند با کلیک روی نوار آبی رنگ عنوان مجله زبان و زبان­شناسی در سمت راست صفحه اصلی سایت انجمن، می­توانند به این سامانه دسترسی یابند. پس از ورود به صفحه اصلی این سامانه، راهنمای استفاده از آن به شکل تصویری پاسخگوی سئوالات کابران گرامی است.

کاربران محترم توجه داشته باشند قبل از ارسال مقاله، ابتدا در بخش ثبت­نام در سامانه، مشخصات خود را وارد نمایند و بعد از دریافت رمز عبور، وارد سامانه شوند. سپس با ورود به بخش ارسال مقاله در صفحه اصلی سامانه، مرحله به مرحله اطلاعات درخواستی را وارد نمایند. کاربران گرامی دقت داشته باشند که دریافت «کد مقاله» به معنای ارسال مقاله نیست و باید تمامی مراحل را تا پایان طی کنند. در مرحله پایانی ارسال مقاله، کاربران ارجمند از منوی «نوع مقاله»، فایل اصلی مقاله را انتخاب نمایند تا ارسال کامل شود.

همچنين، به اطلاع اعضا محترم انجمن زبان‌شناسي ایران می­رساند، سامانه جدید عضویت سایت انجمن  زبان‌شناسي ایران نيز فعال شد.

اعضا قدیمی انجمن زبان­شناسی شایسته است هرچه زودتر با ورود به این سامانه به ویرایش، اصلاح و تکمیل اطلاعات شخصی خود اقدام نمایند. در این بخش تاریخ اعتبار عضویت اعضا درج شده و تمدید عضویت از طریق همین لینک امکان­پذیر است. افزون بر این، علاقمندان به عضویت در انجمن نیز می‌توانند از طریق همین لینک با درج اطلاعات شخصی و پرداخت اینترنتی حق عضویت، به عضویت انجمن زبان­شناسی ایران درآیند.

 برای ورود به سامانه نخست باید در نوار گزینگان (منوی) بالای صفحه  گزینه‌ی عضویت را کلید زد و در صفحه بعدی و بخش ثبت‌نام اشخاص حقیقی تنها دو مورد از اطلاعات خواسته شده را وارد نمود. ترجیح دارد شماره‌ی عضویت و نشانی ای‌میلی که در هنگام ثبت نام ارائه شده (حتی اگر اکنون از آن استفاده نمی‌شود) وارد شود.

 

جشن هشتادمین سالروز تولد دکتر محمد رضا باطنی

مراسم جشن تولد 80 سالگی استاد ارجمند دکتر محمدرضا باطنی با حضور تعداد زیادی از شاگردان، همکاران و دوستداران ایشان در روز پنج‌شنبه 18 دی ماه 1393 در سالن حکمت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

در اين مراسم جمعي از همکاران، شاگردان و دوستداران دکتر باطني از جمله: دکتر ويدا شقاقي، دکتر ژاله آموزگار، دکتر علی‌اشرف صادقی، دکتر یحیی مدرسی، دکتر مصطفی عاصی، داوود موسايي (مدير انتشارات فرهنگ معاصر)، دکتر کورش صفوی و دکتر شهين نفرآبادي (همسر دکتر باطني) و ... سخنراني کردند.

در ادامه نيز دکتر محمدرضا باطنی ضمن تشکر از برگزاري اين مراسم گفت: همیشه پشت تریبون حرف‌های جدی زدم و امروز می‌خواهم خاطراتی بگویم که شاید خنده‌دار باشد و خاطرات شیرینی از کودکی و دوران تدریس و فرزندانشان بیان کرد.

در پایان دکتر آموزگار، دکتر شقاقی، دکتر شفیعی کدکنی و  دکتر نیلی‌پور برای تقدیم هدیه‌هایی از طرف انجمن و دوستداران دکتر باطنی  در کنار ایشان قرار گرفتند.

 

خبرهای خوب و افتخار آفرین برای جامعه زبانشناسی

انجمن زبانشناسی ایران با افتخار کسب رتبه و مقام های علمی معتبر در سی ‌و دومین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و جشنواره بین‌المللی فارابی را به پژوهشگران و زبانشناسان پرتلاش خود صمیمانه تبریک می‌گوید.

رده‌شناسی زبان‌های ایرانی

نویسنده: دکتر محمد دبیرمقدم

ناشر: سمت

اثر شایسته تقدیر سی و دومین دوره کتاب سال

کارکرد گفتمانی سکوت

در ادبیات معاصر فارسی

نویسنده: لیلا صادقی

ناشر: نقش جهان

 

نامزد دریافت سی و دومین دوره کتاب سال در گروه نقد ادبی

دستور زبان فارسی

(براساس نظریه گروه‌های خودگردان در دستور وابستگی)

نویسنده: دکتر امید طبیب‌زاده

ناشر: نشر مرکز

 

برگزیده هفتمین دوره جشنواره بین‌المللی فارابی

رتبه دوم بخش زبان و ادبیات

فراگیری زبان فارسی

(تحلیلی نوین براساس نظریه زبان‌شناسی نوین)

نویسنده: دکتر رضامراد صحرایی

ناشر: دانشگاه علامه طباطبایی

 

برگزیده هفتمین دوره جشنواره بین‌المللی فارابی

رتبه سوم بخش زبان و ادبیات

 

 

برگزاري سومین همایش ملی تحلیل گفتمان و کاربردشناسی

سومین همایش ملی تحلیل گفتمان و کاربردشناسی به همت انجمن زبان‌شناسی ایران، پنج­شنبه دوم بهمن 93 در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

در نشست اول به ریاست دکتر فردوس آقاگل­زاده، دو سخنرانی ارائه شد. دکتر رضا خیرآبادی، از سازمان پژوهش و برنامه­­ریزی آموزشی، سخنرانی خود را با عنوان «عنصر زمان و بازنمایی­های آن در رویکرد ون­لیوون به تحلیل گفتمان انتقادی» ارائه کرد. نویسنده مقاله نشان داد که تحلیل گفتمان انتقادی به ابزارها و شیوه­هایی جهت تحلیل مفاهیم انتزاعی همچون زمان رسیده است. سخنران دوم نشست، حلیمه علیصوفی بود که مقاله مشترک خود و دکتر گیتی تاکی را از دانشگاه سیستان و بلوچستان با عنوان «چگونگی تغییر کلیشه­های جنسیتی در کتاب­های پایه جدید ششم ابتدایی از دید گفتمان انتقادی» ارائه کرد.

نشست دوم با پنج سخنرانی برگزار شد. در ابتدا، نگین ایلخانی، مقاله مشترک خود و دکتر غلامحسین کریمی دوستان از دانشگاه تهران را با عنوان «نگرشی کاربردشناختی به صفات وجهی فارسی» ارائه کرد. در ادامه علی ستاری، از دانشگاه پیام نور تهران، سخنرانی خود را با عنوان «تحلیل گفتمان انتقادی بحران سوریه در رسانه­های امریکا و روسیه» که به بررسی روزنامه­های فایننشل تایمز و واشنگتن پست امریکا و خبرگزاری دولتی آپا راشا و روزنامه ایتارتاس روسیه اختصاص داشت، ایراد کرد. سمیه شوکتی مقرب، از دانشگاه الزهرا (س)، مقاله مشترک خود را با امیر رضائی­پناه با عنوان «رسانه­های گروهی به­مثابه ابزارهای انتقال گفتمان پنهان نژادپرستی (مطالعه موردی: اسرائیل)»، ارائه کرد. در ادامه، سامان سامنی، از دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، به ارائه مقاله مشترک خود با دکتر شهرام مدرس خیابانی با عنوان «تحلیل گفتمان پیکره­یارِ پیش­نویس غیررسمی منشور حقوق شهروندی» پرداخت. در این مقاله ضمن معرفی رویکرد تحلیل گفتمان پیکره­یار، موضوع­های برجسته در گفتمان پیش­نویس غیررسمی منشور حقوق شهروندی بررسی شده بود. سخنران پایانی این همایش دکتر اصغر احمدی بود که مقاله مشترک خود با دکتر آقا­گل­زاده را با عنوان «تحیل گفتمان انتقادی ادبیات داستانی سیاسی ایران در دهه­های چهل و پنجاه شمسی» ارائه کرد. در این مقاله مضامین معطوف به نقد استبداد و نقد استعمار در پنج رمان دهه­های چهل و پنجاه بررسی شده بود.

گفتنی است متن کامل مقالات در «مجموعه مقالات سومین همایش ملی تحلیل گفتمان و کاربردشناسی» همزمان با برگزاری همایش عرضه شد. این مجموعه حاوی 12 مقاله است. حضور اساتیدی  چون دکتر شقاقی، دکتر آقاگل­زاده، ، دکتر تاکی، دکتر کریمی دوستان، دکتر سلطانی، دکتر بختیاری، دکتر مدرس خیابانی و ... در کنار دانشجویان از ویژگی­های این نشست بود.

 

 

برگزاری نهمین همایش زبان‌شناسی ایران در دانشگاه علامه طباطبائی

 

نهمین همایش زبان‌شناسی ایران همزمان با سی‌امین سال تأسیس دانشگاه علامه طباطبائی و پنجاهمین سال تأسیس گروه زبان‌شناسی همگانی و فرهنگ و زبان‌های باستانی در دانشگاه تهران، بیست و چهارمین سال تأسیس گروه زبان‌شناسی همگانی در دانشگاه علامه طباطبائی و بیستمین سال ایجاد دورۀ کارشناسی ارشد رشتۀ آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان به ابتکار دانشگاه علامه طباطبائی با حضور جمع کثیری از اساتید، دانشجویان و پژوهشگران پنجم و ششم اسفند 1393 در دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی دانشگاه علامه طباطائی برگزار شد.

در این همایش دو روزه، 83 مقاله به شکل سخنرانی ارائه شد. در ابتدای مراسم افتتاحیه دکتر دبیرمقدم، دبیر همایش گفت: اگرچه زبان‌شناسی دانشگاهی قدمتی پنجاه ساله در ایران دارد اما مطالعۀ علمی زبان پیشینه‌ای بسیار کهن در ایران، جهان اسلام و شرق داشته است. وی افزود: با وجود گسترش کمی و کیفی شایان توجه زبان‌شناسی در ایران در سال‌های پس از انقلاب اسلامی، سهم زبان‌شناسی ایران در قافلۀ جهانی این علم و تأثیرگذاری آن بر نظریه‌پردازی و تولید علم در سطح بین‌المللی بسیار اندک بوده است؛ حال آنکه کشور ما برخوردار از ویژگی‌های استثنائی است. دکتر دبیرمقدم اولویت‌های پژوهشی چون: تقویت زبان فارسی در مقام زبان علم، برنامه‌ریزی برای شناخت بیشتر وضعیت کاربرد زبان و خط فارسی در محیط‌های مجازی و متعاقب آن برنامه‌ریزی برای به کارگیری محتواهای علمی تولیدشده مذکور در محیط‌های مجازی، مطالعه علمی زبان‌ها و گویش‌های به لحاظ زبان‌شناختی ایرانی و غیرایرانی ایران   در سطح ملی را به پژوهشگران پیشنهاد داد.

در ادامه دکتر مصلح، ریاست دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی دانشگاه علامه طباطبائی و دکتر سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبائی سخنرانی کردند.

دکتر حداد عادل، رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، نیز که در اکثر همایش­های زبان­شناسی ایران از ابتدای فعالیت تاکنون به­عنوان سخنران شرکت داشته است، سخنران مراسم افتتاحیه بود.

در پایان مراسم افتتاحیه پیام ویدئویی دکتر برنارد کامری، زبان­شناس و رده­شناس نامی جهان برای حضار پخش شد.

گفتنی است نهمین همایش زبان‌شناسی ایران با حمایت مالی دانشگاه علامه طباطبائی و یاریگری فرهنگستان زبان و ادب فارسی، انجمن زبان‌شناسی ایران و بنیاد سعدی برگزار شد.

علاوه بر کتابچۀ چکیده‌های مقاله‌های همایش، مجموعه مقالات نیز در دو جلد و در هزار و پانصد صفحه انتشار یافته است.

در مراسم اختتامیه این همایش اعلام شد شهریور سال آینده همایشی در حوزه نقشگرایی در همدان و همچنین سومین همایش ملی زبان­شناسی و آموزش زبان فارسی با عنوان «چشم­انداز پژوهش­های زبانی قرن 21» اسفند سال آینده در مشهد برگزار خواهد شد. لازم به ذکر است اولین همایش ملی زبان­شناسی و آموزش زبان فارسی، اسفند 1388 در مشهد و دومین همایش آن اردیبهشت 1392 در شیراز برگزار شده بود.

حضور پرشور اساتید و دانشجویان از سراسر کشور در این همایش چمشگیر بود. بویژه اینکه مراسم اختتامیه با حضور پرشمار علاقمندان برگزار شد.

برگزاری نهمین همایش زبان‌شناسی ایران در دانشگاه علامه طباطبائی در روزهای 5 و 6 اسفند سال جاری، در فضای خبری کشور بازتاب گسترده­ای داشت و اکثر خبرگزاری­ها به پوشش این رویداد علمی مهم پرداختند.

برگزاري هم­اندیشی نشانه­شناسی سبک زندگی

یازدهمین هم­اندیشی حلقه نشانه­شناسی تهران با عنوان «نشانه­شناسی سبک زندگی» چهارشنبه سیزده اسفند در دائره­المعارف بزرگ اسلامی برگزار شد.

«سبک زندگی» مفهومی برآمده از تفکر مدرن است که البته مصداق آن همواره در زندگی بشر وجود داشته اما خودآگاهی نسبت به آن و قابل مطالعه و کنترل بودن سبک زندگی، به اوایل قرن بیستم بر می­گردد. پرداختن به سبک زندگی از منظر نشانه­شناسی می­تواند به عنوان یک ضرورت علمی و عملی متناسب با مباحث جاری در زمان حاضر مطرح باشد.

در یازدهمین هم­اندیشی حلقه نشانه­شناسی تهران در مجموع پانزده سخنرانی با حضور اساتید مطرح نشانه­شناسی کشور و پژوهشگران علاقمند به این حوزه ارائه شد. تنوع مقالات ارائه شده در این همایش چشمگیر بود. عناوین برخی از سخنرانی­هایی که در این هم­اندیشی ارائه شد بدین شرح است:

«­سبک زندگی: بزنگاه چالش بین گفتمانی»، «نشانه­شناسی تغییرات در الگوی خواب و بیدرای در نسل­های اخیر جامعه ایران»، «نشانه­شناسی فروشگاه­های مواد خوراکی و سبک زندگی ایرانی»، «نشانه­شناسی سبک زندگی زنان "سنتی جدید" در انجمن­های زنانه»، «مطالعه نشانه­شناختی آموزش شهروندی زیست­محیطی در برنامه کودک تلویزیون»، «از شیوه حضور اجتماعی تا شکل و سبک زندگی»، «سبک زندگی در ترجمه: بررسی نشانه‌پدیدارشناختی سبک زندگی مهاجر»، «تحلیل نظام معنایی "سبک زندگی" در ایران معاصر: تقابل "سبک زندگی واقعی" با "سبک زندگی توهمی­"»، «زندگی چندسبکی: تحلیل گفتمان شخصیت­های چندسبکی سینمای معاصر ایران»، «نمودیابی سبک زندگی پسامدرن در انتخابات­های ریاست جمهوری ایران» و ... .

گرامیداشت روز زبان مادری در مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد

میزگرد «نقش زبان مادری، همه‌گیری آموزش، فرهنگ صلح» با حضور نماینده مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد، استادان و دانش‌آموختگان و دانشجویان رشته‌های روابط بین‌الملل، زبان و ادبیات فارسی، زبان‌شناسی، زبان و ادبیات عرب، ادبیات و مترجمی انگلیسی، فرانسه، ایتالیایی، از دانشگاه‌های قزوین، علامه طباطبایی، صنعتی شریف، تربیت مدرس، تهران، الزهرا و علوم پزشکی به همت انجمن ایرانی مطالعات بین‌الملل در مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد، روز پنج‌شنبه 21 اسفند از ساعت 16 تا 18 برگزار شد.

پیش از این میزگرد که برای بزرگداشت 21 فوریه روز جهانی زبان مادری تشکیل شده بود، خانم دوتسنکو، نماینده مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد، به حاضران خوشامد گفت و از انجمن ایرانی مطالعات بین‌الملل و همکارانش در سازمان یونسکو برای برگزاری این نشست تقدیر کرد. نماینده مرکز اطلاعات سازمان ملل متحد در ادامه به اهمیت سال 2015 که هفتادمین سالگرد تأسیس سازمان ملل متحد و هفتادمین سال عضویت ایران در این سازمان و پانزدهمین سالگرد تأسیس روز زبان مادری از طرف یونسکو است، اشاره کرد.

سپس پیام دبیرکل سازمان یونسکو  خانم ایرنا باکاوا، به مناسبت این روز، توسط آقای تورج اکبرلو مسئول بخش ارتباطات و اطلاعات دفتر منطقه‌ای یونسکو خوانده شد. در این پیام که به 6 زبان در سایت این سازمان در دسترس است، بر اولویت آموزش به همگان و دسترسی عادلانه به آموزش و آموزش و پرورش چندزبانه مبتنی بر زبان مادری، بهبود روش تدریس، تحت پوشش قرار دادن هر دو طیف فرهنگ بومی و غیربومی، احترام به تنوع فرهنگی و زبانی تأکید شده بود.

سخنران بعدی، دکتر حسینی از انجمن زبان و ادبیات عرب، در آغاز بر هم‌اندیشی گروه‌های مختلف در مورد زبان‌های گوناگون تأکید کرد و به نکته‌هایی در مورد مشکلات آموزش زبان عربی در داخل و خارج جهان عرب، مشکل جدا نکردن نگاه هویتی به زبان از نگاه فرهنگی، هجوم واژه‌ها و فرهنگ دیگر به عنوان استعمار نو، همچنین وجود گونه‌های زبان عربی علاوه بر گونه فصیح آن که از نظر نحوی و واژگانی، فاصله معناداری دارند اشاره کرد.

در ادامه برنامه، میزگردی با موضوع راهکارهای توجه به آموزش زبان مادری شکل گرفت و اندیشمندان نکته‌ها و پیشنهادهایی مطرح کردند.

حضور علاقه‌مندانی از رشته‌های ترجمه‌شناسی، طراحی لباس، علوم پزشکی و از کشورهای افغانستان از نکته‌های جالب این  نشست بود. در پایان مراسم و پس از پذیرایی، شرکت کنندگان عکس یادگاری گرفتند.