عنوان:خبرنامه 33

خبرنامه 33 (بهار 1396)

1- برگزاري نخستین همایش ملی ادب کلامی و اجتماع
2- برگزاری سخنرانی علمی تحلیلی¬شدگی زبان فارسی
3- برگزاری نخستین همایش ملی زبان و رسانه؛ ویژه رسانه ملی
4- بزرگداشت دکتر یدالله ثمره، پدر آواشناسی ایران
5- متن سخنرانی دکتر یدالله ثمره
6- برگزاري دومين نشست سراسري مديران گروه‌هاي زبان‌شناسي، زبان‌هاي باستاني و آموزش زبان فارسي در دانشگاه شيراز
7- آگهی دعوت مجمع عمومی عادی سالیانه انجمن زبان¬شناسی ایران

برگزاری نخستین همایش ملی ادب کلامی و اجتماع
  نخستین همایش ملی ادب کلامی و اجتماع به همت انجمن زبان‌شناسی ایران و با همکاری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و نشر نویسه پارسی در روز پنج‌شنبه 31 فروردین در سالن حکمت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار گردید.
همایش با سخنرانی دکتر بلقیس روشن، رئیس انجمن زبان‌شناسی ایران آغاز شد. وی ضمن عرض تبریک سال جدید و آرزوی سالی سرشار از موفقیت، از دست اندرکاران این همایش، به ویژه دبیران علمی و اجرایی سپاسگزاری کرد. سپس دکتر زهرا ابوالحسنی یکی از دبیران علمی این همایش توضیحاتی را در این خصوص ارائه کردند. به گفته وی مباحث مربوط به حوزه ادب، از زبان‌شناسی اجتماعی نیز جوان‌تر است. علیرغم پژوهش‌های نظری انجام‌شده، هنوز نمی‌توان گفت این نظریه‌ها چه میزان جهان‌شمول و فرهنگ-بنیاد هستند. وی این همایش‌ها را گامی در جهت روشن‌کردن مسائل مختلف این حوزه و پرداختن به عمق موضوعی علمی و عملی، و پیشبرد عملی‌کردن این حوزه در عرصه‌های عمومی دانست. برای برگزاری این همایش از بین چکیده‌های ارسالی، 23 چکیده انتخاب و درنهایت 9 مقاله برای ارائه و چاپ برگزیده شد.
سخنران اول و ویژه این همایش دکتر سید حسن حسینی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران بود که با موضوع«بی ادبی کلامی، انحراف اجتماعی» به ایراد سخنرانی پرداخت. وی زبان را مجموعه پاسخ‌های انسان به پرسش‌های برآمده از زندگی در جامعه تعریف کرد و اختراع زبان آوایی را انقلابی در زندگی اجتماعی انسان‌ها دانست. سن، جنسیت و طبقه اجتماعی از زمره عوامل اثرگذار بر تفاوت های هستند و طبق پژوهش‌های صورت‌گرفته، زنان به دلیل عوامل اجتماعی مختلف، از صورت‌های زبانی بهتر یا صحیح‌تری استفاده می‌کنند. به گفته‌ وی فحش و فحاشی در ادبیات ایران قدمت طولانی دارد و نخستین سند ثبت‌شده از فحاشی در نوشته‌های موبدان (به شکل نفرین) دیده شده است. در دنیای امروز با نوع دیگری از فحاشی هم سر و کار داریم که با دست و ایما و اشاره و دیگر اعضای بدن انجام می‌شود.
در ادامه پیامی ضبط‌شده از سوی دبورا تانن، نظریه‌پرداز اجتماعی نیز پخش شد. به گفته وی فرهنگ‌های مختلف از قوانین ادب به طرق مختلفی استفاده می‌کنند.
ریاست نشست نخست با موضوع ادب و جامعه بر عهده دکتر آقا¬گل‌زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس بود. وی مباحث مربوط به ادب و نظایر آن را پیش‌نیاز و هم‌نیاز تحلیل گفتمان دانست. به گفته وی نگاه امروز به ادب، نگاهی پسامدرنیستی است و قضاوت در مورد ادب، مخاطب‌محور است. در ادامه سخنران اول این نشست دکتر سپیده عبدالکریمی، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی به ارائه مقاله مشترک خود با سمیه سلیمیان، کارشناس ارشد زبان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی با عنوان«بازنگری تعریف مفهوم «وجهه» در فرهنگ ایرانی؛ بررسی کارایی نظریه‌های «ادب کلامی» در فرهنگ ایرانی» پرداخت. پس از بررسی نقدهای مختلف و همچنین پس از مطالعه ساختار جامعه ایرانی، این نتیجه حاصل شد که در بررسی وجهه در فرهنگ‌های جمع‌مدار همچون فرهنگ حاکم بر ایران، نمی‌توان تعریف براون و لوینسون و گافمن را تا حد موردانتظار کارامد دانست و باید بافت موقعیتی و مقطع زمانی را نیز مد نظر قرار داد. در بافت‌های پیش از دهه هفتاد بهتر است از تعریف اصلاح‌شده گافمن از وجهه استفاده شود که در آن بر نقش جامعه به اندازه نقش خود فرد در تعیین وجهه او تاکید شده است. مقاله دوم با عنوان «بررسی دیدگاه زبان‌آموزان غیرفارسی‌زبان در پاسخ به پرسش‌های آزمون منظورشناسی تعارف: تجزیه و تحلیل تفاوت‌های جنسیتی در میزان درک کنش‌های گفتاری احترام‌آمیز و ادب»، توسط امین شهبازی، کارشناس ارشد زبان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی ارائه شد که به طور مشترک با دکتر زری سعیدی، استادیار گروه زبان و ادبیات انگلیسی دانشگاه علامه طباطبایی انجام شده بود. به گفته وی برای انجام این پژوهش 60 نفر زبان‌آموز غیرایرانی زن و مرد (30 خانم و 30 آقا) در سطح پیشرفته آموزش، به روش نمونه‌گیری در دسترس از موسسه بین‌المللی دهخدا، دانشگاه علامه طباطبایی و دانشگاه تهران انتخاب شدند و پرسشنامه‌ای حاوی 35 سوال به آن‌ها ارائه شد.نتایج حاکی از آن بود که زنان در مقایسه با مردان درک بیشتری از کنایه داشتند، اما درک زنان و مردان در تعارف‌های احترام و عاطفی تقریبا مشابه بود. بنابراین جنسیت زبان‌آموزان غیرفارسی‌زبان در درک تعارف‌های احترام و عاطفی تاثیرگذار نیست، اما در درک تعارف کنایی تاثیرگذار است. مقاله سوم با عنوان «بررسی میزان استفاده از راهبردهای ادب جهت حفظ وجهه در همسایگان» توسط شاهد زندیه راد، دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران ارائه شد. به گفته وی داده‌هایاین پژوهش با استفاده از پرسشنامه‌ای از نوع پرسشنامه آزتگ (DCT) گردآوری شد که در آن 100 خانواده در 20 موقعیت فرضی مختلف در موقعیت‌های صمیمی و غیرصمیمی قرار گرفتند و یکی از گزینه‌ها را انتخاب کردند. نتایح حاصل از این تحقیق این بود که بین طبقات اجتماعی مختلف در موقعیت صمیمی و غیرصمیمی با نوع راهکارهای ادب که آن‌ها در تعاملات خود به کار می‌برند، تفاوت وجود دارد. در موقعیت صمیمی، طبقات اجتماعی بالا و متوسط به ترتیب تمایل به استفاده از راهکارهای ادب مستقیم، ادب کنایه‌دار، ادب منفی، ادب مثبت دارند اما در طبقه اجتماعی پایین، میزان استفاده از ادب مثبت کاهش چشمگیرتری نسبت به باقی طبقات دارد. در موقعیت غیرصمیمی هر سه طبقه تمایل به استفاده از ادب منفی دارند.
پس از استراحت و پذیرایی، نشست دوم با عنوان ادب و فرهنگ به ریاست دکتر مجتبی منشی‌زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی آغاز شد. سخنران ویژه این نشست دکتر مهبد غفاری از دانشگاه کمبریج از طریق ارتباط با اسکایپ به ارائه سخنرانی خود با عنوان «حضرتعالی به بنده لطف فرمودید» پرداخت. به گفته وی ما در زبان فارسی با پیوستاری از شکل بسیار مودبانه تا غیرمودبانه روبرو هستیم و صورت‌های زبانی در جایگاه‌های مختلفی در این پیوستار قرار دارند. شاید برای بومی‌زبان، این گوناگونی و درپیوستارقرارگرفتن، به شکل ناآگاهانه قابل فهم باشد اما برای زبان‌آموز فارسی، گیج‌کننده است.
مقاله دوم با عنوان «بررسی میزان کاربست اصول ادب لیچ در اشعار پروین اعتصامی» توسط دکتر رضاخیرآبادی، عضو هیئت علمی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی و آزاده کشوردوست، دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس انجام شده بود. هدف از این پژوهش تحلیلی-توصیفی، مقایسه رعایت و نقض اصول ادب لیچ در 200 بیت منتخب از اشعار پروین اعتصامی بود. نتیجه تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که بیشترین موارد نقض مربوط به اصل درایت و کمترین آن مربوط به اصل همدردی بود که با توجه به ماهیت شعر تعلیمی، توجیه‌پذیر به نظر می‌رسید. نقض اصل ادب در این اشعار، پایان گفتگو را به دنبال نداشته و مکالمه دو طرف همچنان ادامه پیدا می‌کرد که می‌توان علت آن را هدفمندبودن اشعار و تلاش برای القای مفاهیم موردنظر شاعر به مخاطب دانست. مقاله بعدی با عنوان «ادب کلامی سعدی: مطالعه‌ای گفتمانی بر مبنای آرای سعدی»، توسط دکتر بهروز محمودی بختیاری، دانشیار گروه هنرهای نمایشی دانشگاه تهران و فائقه شاه‌حسینی، دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه پیام نور صورت گرفته بود. برای انجام این پژوهش پس از بررسیبوستان و گلستان، 206 بیتی که به طور خاص به مفهوم ادب و چگونگی رفتار با دیگران می‌پرداختند، جدا شدند. سپس هر یک با راهبردهای ادب براون و لوینسون و اصول مشارکت کلامی گرایس مقایسه شدند تا میزان همسویی پندهای سعدی با معیارهای آن‌ها مشخص شود. درنهایت روشن شد که می‌توان معیارهای سعدی را به عنوان اصول ادب سعدی، به لحاظ ویژگی‌های منحصر به خود و منطبق با ریشه‌های ادب ایرانی، تلقی کرد. سخنرانی پایانی این نشست توسط غلامرضا خادمی، دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات تهران با موضوع «بررسی کنش گفتاری نفرین در گویش بختیاری زز و ماهرو» ارائه شد. به گفته وی در این پژوهش علاوه بر شم زبانی نگارنده، داده‌های زبانی با استفاده از روش میدانی نیز جمع‌آوری شد. سپس داده‌های زبانی براساس عناصر به‌کاررفته، موضوع نفرین و محتوای آن‌ها طبقه‌بندی شدند. مشخص شد که این کنش گفتاری بیشتر زنانه است تا مردانه. همچنین نقش عوامل طبیعی از جمله «ستاره» در این کنش گفتاری بسیار مشهود بود که مبتنی بر عوامل فرهنگی می‌نمود.
در این همایش زمانی نیز برای ارائه پوستر در نظر گرفته شده بود. شش پوستر ارائه شد که عناوین و ارائه‌دهندگان آن‌ها به شرح زیر است: 1- «کنش گفتار عذرخواهی در بین مردان تحصیل‌کرده ایرانی و تاثیر جنسیت و قدرت اجتماعی طرف مقابل روی شیوه عذرخواهی»: وحید کرد و وحید آل‌محمد، دانشجویان کارشناسی ارشد زبان‌شناسی دانشگاه تهران. نتیجه این پژوهش نشان داد که مردان تحصیل‌کرده ایرانی، در شرایطی که خود را مقصر بدانند، مسئولیت عمل خود را پذیرفته و به روش‌های مختلف به خصوص قبول مسئولیت و عذرخواهی مستقیم، در پی جبران برمی‌آیند. 2- «بررسی پدیده ادب و حفظ وجهه در گفتمان زوجین در دو نسل متفاوت»: فروغ تالوصمدی. نتایج این پژوهش نشان داد که روی هم رفته، مصادیق کاربرد راهبردهای غیرمستقیم در میان پاسخ‌دهندگان از فراوانی بیشتری برخوردار بود که این نکته می‌توانست ریشه در فرهنگ، هنجارهای اجتماعی و نوع روابط در میان زوجین داشته باشد. 3- «بررسی تطبیقی روند رشد ادب زبانی کودکان در مناطق 1 و 19 شهر تهران»: افسانه ارجمندیان. نتایج نشان داد که تفاوت‌های طبقاتی می‌توانست به طور خاصی ادب زبانی کودک را تحت شعاع خود قرار دهد. 4- «بررسی راهکارهای مودبانه زبانی برای بیان درخواست با توجه به مولفه صمیمیت بین استاد و دانشجو»: سلیمه زمانی، دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، سمیرا دیلمقانی، دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. نتایج این پژوهش حاکی از همبستگی بین سطح درخواست و رابطه صمیمی با استاد، و در برخی موارد همبستگی بین صمیمیت و استفاده از واژه خطاب «استاد» بود. 5- «نگرشی خصمانه در بُعد «برهم‌کنشی»، مخالفت با مزدک در نوشته‌های زرتشتی»: علی جباری مهمانی، کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه گیلان، علیرضا حیدری، دانشجوی دکتری فرهنگ و زبان‌های باستانی ایران، دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات. براساس شواهد در این تحقیق، نویسنده مزدک‌نامه منظوم، بیشترین کمیت را در بی‌ادبی نسبت به مزدک مرتکب شده است. 6- «زن و ادب در داستان «به کی سلام کنم»، سیمین دانشور و «ریستاتیف» تونی موریسون»: مرضیه لطفی، دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات. نتایج نشان داد که در فهرنگ ایرانی همانند فرهنک آمریکایی از وجهه ایجابی و سلبی برای حفظ ادب استفاده می‌شود.
پس از ساعاتی که برای نماز و ناهار در نظر گرفته شده بود، نشست پایانی به ریاست دکتر علی‌اصغر سلطانی، دانشیار گروه زبان‌انگلیسی دانشگاه باقرالعلوم آغاز شد. مقاله اول با عنوان «تحلیل مبانی ادب و بی‌ادبی کلامی در مناظره‌های انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا 2016» توسط سمیه شوکتی مقرب، دانشجوی دکتری زبان‌شناسی همگانی دانشگاه شیراز ارائه شد که کاری مشترک با امیر رضایی‌پناه، دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی بود. به گفته وی چارچوب نظری این پژوهش مبتنی بر ترکیب نظریه ادب کلامی کالپپر و نظریه مربع ایدئولوژیک ون‌دایک است. نخست متن مناظره‌ها براساس نظریه ادب و بی‌ادبی کلامی تجزیه و تحلیل شد و سپس موارد بازنمایی مثبت گفتمان خودی و بازنمایی منفی گفتمان رقیب به ویژه نامزد حزب دموکرات تبیین گردید. نتایج نشان داد که کلینتون برخلاف ترامپ عموما در لفافه و با رعایت برخی محدوده‌ها از ابزارهای بی‌ادبی کلامی بهره برده است، اما ترامپ صراحت بیشتری داشته است. عدم رعایت نوبت‌گیری و تجاوز به سخن یکدیگر و عمل جسورانه در هر دو مشاهده شده است، اما سهم ترامپ در این زمینه بیشتر به نظر می‌رسید. درنتیجه ترامپ به واسطه تعریف مناسب‌تر و همسوتر هویت خویش در ارتباط با جامعه آمریکا توانست از ابزارهای سلبی و ایجابی ادب و بی‌ادبی کلامی به شکلی موفق‌تر و کارامدتر استفاده کرده و پیروز انتخابات شود. در ادامه مژگان سوقانی، دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی علوم و تحقیقات تهران به ارائه مقاله مشترک خود با دکتر زهرا ابوالحسنی، استادیار گروه زبان‌شناسی مرکز تحقیق سازمان سمت، با عنوان «بررسی ادب و بی‌ادبی کلامی در گفتگوها و گزارش های ورزشی تلویزیون» پرداخت. 24 مصاحبه ورزشی تصویری مربوط به سال‌های 1390 تا 1395 از جمله برنامه نود و برنامه‌های ورزشی شبکه دو و سه، جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می‌دادند. نتایج حاصل از این پژوهش براساس آزمون آماری خی دو و کندال حاکی از آن بود که راهبردهای ادب بیشتر از راهبردهای بی‌ادبیه استفاده شدند. راهبرد ادب مثبت و راهبرد بی‌ادبی منفی بیشترین کاربرد را داشتند. همبستگی معناداری بین متغیرهای مورد بررسی (سن جنسیت و تحصیلات) و کاربرد راهبردهای ادب مشاهده نشد. رابطه معناداری بین متغیرهای جنسیت و سن با میزان استفاده از راهبردهای بی‌ادبی دیده شد اما این راهبردها، همبستگی معناداری با متغیر تحصیلات از خود نشان ندادند. سخنرانی پایانی این همایش با عنوان «تاثیر شبکه‌های مجازی اجتماعی بر ادب کلامی: مطالعه موردی نظر کاربران دانشگاه ایلام»، توسط مرضیه قاسمی، دانشجوی کارشناسی ارشد زبان‌شناسی دانشگاه اسلام ارائه شد که کاری مشترک با دکتر طاهره افشار، استادیار گروه زبان‌شناسی دانشگاه ایلام بود. به گفته وی جامعه آماری این پژوهش را تمام دانشجویان دانشگاه ایلام به تعداد 6785 نفر تشکیل می‌دادند که از این میان 364 نفر با توجه به فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. نمونه پژوهش به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شد و تجزیه و تحلیل داده‌ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. نتایج نشان داد که بخش قابل توجهی از کاربران معتقدند شبکه‌های مجازی و اجتماعی مختلف بر روی ادب کلامی افراد مختلف تاثیر بسزایی دارند و می‌توانند گسترش‌دهنده‌ی عادات و ناهنجاری‌های کلامی منفی در جامعه باشند.
در پایان این نشست دکتر سلطانی تشکر ویژه‌ای از دبیران علمی و اجرایی این همایش به عمل آوردند و دانشجویان را به کاستن از روحیه محافظه‌کاری و داشتن دیدی باز در این حوزه دعوت کردند.
در پایان دکتر بختیاری یکی دیگر از دبیران علمی این همایش، تشکر ویژه‌ای از آقای امیر احمدی مدیر نشر نویسه پارسی و یار دیرین انجمن و همین طور سرکار خانم زهرا ابراهیم بانکی، دبیر اجرایی این همایش و مسئول دفتر انجمن زبان‌شناسی ایران به عمل آوردند که با تلاش و فعالیت بی‌شائبه‌ی خود برای برگزاری همایش، به دبیران علمی اجازه دادند تا تنها دغدغه مسائل علمی را داشته باشند. وی یکی دیگر از فواید این همایش‌ها را گردآمدن اهالی جامعه زبان‌شناسی کنار هم و بحث و تبادل نظر عنوان کرد و سخن خود را با این شعر طنز به پایان برد که: در سمینار و مجلس ترحیم/می‌توان دید دوستان قدیم.
این همایش با عکس یادگاری برگزارکنندگان و شرکت‌کنندگان در این همایش به پایان رسید.

 برگزاری سخنرانی «تحلیلی¬شدگی زبان فارسی»
سومین سخنرانی از سلسله سخنرانی¬های انجمن زبان¬شناسی ایران با عنوان «تحلیلی¬شدگی زبان فارسی» با حضور دکتر مجتبی منشی-زاده، شنبه 2 اردیبهشت در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
دکتر منشی¬زاده،  عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، سخنران این جلسه، در ابتدا گفت: همواره این سؤال مطرح بوده است که چگونه زبانی مانند فارسی باستان و قدری از آن پیچیده¬تر یعنی اوستا، در طی دو سه قرن تحولاتی پیدا می¬کند که بسیار عمیق است و در هه لایه¬های زبانی قابل مشاهده است. پاسخ دقیق به این تغییرات شگرف دشوار است. وی افزود: فارسی میانه زرتشتی و پهلوی با فارسی امروز قابل قیاس نیست. اگر کتاب «نامه¬های منوچهر» را که پرسش و پاسخی است به سؤالات عقیدتی و دینی با زبان همان دوره مقایسه کنیم، تغییرات بسیار زیادی می¬بینیم.
وی افزود: برای پاسخ به این سؤال مبانی نظری بسیاری مطالعه شد و در یکی از این بررسی¬ها که جامعه¬شناسی زبان است، بحث تماس زبانی پیگیری شد. چراکه پاسخ به این تغییرات در این حوزه قابل بررسی است. یکی از ویژگی¬های تحلیلی¬شدگی تغییر یا تحول زبانی است. بخشی از تحولات، درونی است و سالیان سال طول می¬کشد تا یک صورت زبانی تغییر کند. البته این نوع تحول طولانی مدت است. برخی از تحولات بیرونی هستند که همان تماس زبانی است. زبان-هایی که به سرعت تغییر کرده¬اند، زبان¬هایی بوده¬اند که با زبان¬های دیگر در تماس بوده¬اند. یکی از عوامل بیرونی، زبان واسط و میانجی است. مثل زبان سغدی در فارسی. گفته می¬شود در تحولات درونی کودکان و در تحولات بیرونی بزرگسالان دخیل هستند.
دکتر منشی زاده افزود: به قاعده در آوردن صورت¬هایی که ظاهراً بی-قاعده هستند، یکی از عوامل تحلیلی¬شدگی است. کاهش حشو در دستوری¬شدگی، تیرگی و شفافیت در ساخت واژه نیز در تحولات زبان تأثیرگذار بوده است. وی گذشت دو سه قرن را برای تحول زبانی از درون بسیار کوتاه¬مدت دانست و گفت احتمالاً تماس زبانی هم مؤثر بوده است. دکتر منشی زاده همچنین به تفاوت ماضی نقلی در فارسی باستان و اوستا اشاره کرد.
 برگزاري نخستين همايش ملي زبان و رسانه؛ ويژه رسانه ملي
نخستین همایش ملی زبان و رسانه؛ ویژه رسانه ملی به‌همت انجمن زبان‌شناسی ایران و با همکاری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما و نشر نویسه پارسی در روز پنج‌شنبه 14 اردیبهشت در سالن حکمت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.
به گزارش روابط عمومي انجمن زبان‌شناسي ايران، ابتدا دکتر بلقیس روشن، رئیس انجمن زبان‌شناسی ایران هفته معلم و گرامیداشت مقام استاد را به تمام اساتید تبریک گفت. رئیس انجمن زبان‌شناسی ایران از برگزاری مجمع عمومی سالانه انجمن در خرداد ماه خبر داد.. در ادامه دکتر فاطمه عظیمی‌فرد، دبیر علمی این همایش، نکاتی را در خصوص این همایش عنوان کرد. به گفته وی نخستین همایش در حوزه کاربرد زبان فارسي در صداوسيما در سال 1367 برگزار شد. رساله‌هاي متعددي نيز که به زبان صداوسيما پرداخته است عمدتاً به زبان خبر، واژه‌های قرضی و کاربرد زبان در رادیو اختصاص دارد. وي افزود در مجموع 51 چکيده در اين همايش پذيرفته شد که در مجموعه چکيده‌هاي همايش منتشر شده است. 45 مقاله نيز دریافت شد که 9 مورد برای ارائه انتخاب شد. مقالات موضوعات متنوعی را پوشش داده بودند و يکي از محورهاي مورد توجه، زبان‌های بومی در شبکه‌های استانی بود. وی ابراز  امیدواری کرد که در همایش‌های آتی تنها روی یک محور تمرکز شود.
ریاست نشست نخست را دکتر مصطفی عاصی، استاد زبان‌شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بر عهده داشت. در ابتدا، سخنران اول دکتر کوروش صفوی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، به بحث پیرامون «زبان و رسانه» پرداخت. به گفته وی نظام‌های نشانه‌ای مختلفی برای انتقال پیام وجود دارد و هرگاه برای انتقال پیام از ابزار استفاده کنیم، به آن ابزار، رسانه می گوییم. زبان نیز از ابزارهای انتقال پیام است، اما آیا زبان رسانه است؟ آیا زبان می‌تواند خود را بر سایر رسانه‌ها تحمیل کند؟ آیا لایه قدرت پشت رسانه، در تعبیر افراد از زبان تًثیر دارد؟ این‌ها نکاتی است که در چنین جلسات تخصصی می‌توانند مورد بحث قرار گیرند. سپس دکتر احمد صفارمقدم، مدیرگروه پژوهشی حوزه کاربردی – پژوهشکده زبان‌شناسی، به ارائه مقاله خود با عنوان «نقش و سهم رسانه ملی در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان»پرداخت. وی شکل اختصاری آزفا را یادگار دکتر ثمره دانست و عمر فعالیت رسمی و دولتی حوزه آزفا را 42 سال عنوان و به اهمیت کاربرد سینما و موسیقی و درکل رسانه، در آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان اشاره کرد و استفاده از این امکانات در ایران را تقریباً امری بیگانه دانست. به گفته این استاد پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، هیچ شخص یا نهادی امکانات رسانه ملی را برای تولید مواد آموزشی از طریق موسیقی و سینما ندارد، و اگر رسانه به کاربرد این امکانات در این حوزه اقدام نکند، به این حوزه جفا شده است. سخنران پایانی نشست اول دکتر آزیتا افراشی، دانشیار زبان‌شناسی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، با مقاله‌ای با عنوان «استعاره و تفکر در رسانه» بود. به گفته وی برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی می‌توانند ازطریق فرآیندهای مفهوم‌سازی، ‌زیرساخت‌های تفکر استعاری را ایجاد کنند، دگرگون نمایند و اصلاح کنند. برای نشان دادن رابطه استعاره و تفکر در رسانه، در این پژوهش سه برنامه کامل پایش، تولیدگروه اقتصاد شبکة 1 سیما را که به بررسی مسایل اقتصادی می‌پردازد، با تمرکز بر حوزه‌های مفهومیِ کانونی در این برنامه، یعنی کاروسرمایه موردتحلیل قرار گرفتند. استخراج نام‌نگاشت‌های زیربنای مفهوم‌سازی، می‌تواند بسیاری از عملکردهای اجتماعی و شیوة تفکر ما را در یک حوزه مفهومی خاص تبیین کند. بی‌‌تردید رسانه‌های جمعی به‌ویژه تلویزیون نقش مؤثری در چارچوب بخشیدن به این الگوهای تفکر دارند.
پس از زمان نمار و ناهار، نشست دوم به ریاست دکتر بهروز محمودی بختیاری، دانشیار دانشگاه تهران آغاز شد. مقاله اول با عنوان «‌تحليل زبان¬شناختي شيوه ترغيب زباني مخاطبان برنامه‌هاي مشاركتي كنكور¬محور در رسانه ملي»، توسط دکتر رضا خیرآبادی، عضو هيئت علمي سازمان پژوهش  برنامه‌ريزي آموزشي ارائه شد. داده‌هاي پژوهش حاضر شامل محتواي 5 ساعت از برنامه‌هاي مشاركتي- آموزشي شبكه‌هاي سيما (برنامه «آينده موفق» شبكه پنج سيما و  برنامه‌هاي «مؤسسه آموزشي ونوس» از شبكه‌هاي يك، سه، چهار، شما و شبكه آموزش) در پاييز 1395 بود. بررسي زباني شيوه‌هاي ترغيب مخاطبان در اين برنامه‌ها نشان داد كه هدف اصلي و محوري اين برنامه‌ها ترغيب دانش‌‌آموزان به استفاده از خدمات آموزش مؤسسات مذكور است و در اين بين از كنش ترغيبي غير مستقيم و اغناء ضمني مخاطب استفاده مي‌َشود. مشاوران و مدرسان حاضر در اين برنامه‌ها به¬گونه‌اي مطالب خود را ارائه مي‌كنند كه در ذهن دانش¬آموز اين گزاره شكل بگيرد كه به تنهايي و بدون استفاده از محصولات مورد نظر اين مؤسسات امكان موفقيت در كنكور وجود ندارد اما در صورت استفاده از محصولات اين مؤسسات كنكور پديده بسيار آساني است كه با هر شرايط و پيشينه تحصيلي مي¬توان در رشته¬هاي تحصيلي دلخواه به¬راحتي قبول شد. در ادامه محمدصالح ذاکری، دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات و تهیه‌کننده ارشد رادیو مازندران، مقاله خود با عنوان «علل نارضایتی برخی از مازندرانی‌ها از سریال «پایتخت» از دیدگاه نظریه «بازنمائی»» پرداخت. مهم¬ترین یافته‌های این پژوهش، عبارتند از:1. هرچه گروه¬های به¬اصطلاح «اقلیت»، امکان کمتری برای بازنمائی خود در رسانه¬ها داشته باشند، زمانی¬که این امکان به نحوی برای آنها فراهم شود، مخاطبان رسانه¬ها، شخصیت-های حاضر در چنین برنامه¬ای را به¬عنوان نماینده و معرّفِ کلِّ آن گروه تلقی می¬کنند. 2. انتخاب عنوان «پایتخت» برای سریالی در مورد مازندرانی¬ها و همچنین انتخاب نام «علی آباد» برای شهر محل سکونت آنها، به ایجاد تقابل «تهرانی¬- شهرستانی» کمک می¬کند. 3. در فیلم¬هائی که از زبان و لهجه محلی استفاده می¬کنند، اگر بازیگری که به زبان و لهجه محلی صحبت می¬کند، جزو شخصیت¬های منفی و نامطلوب فیلم باشد، این مسئله، نارضایتی اهل آن زبان را بیشتر می‌کند.. 4. زبان بکار رفته در سریال پایتخت، زبان فارسی با ته لهجه مازندرانی است که این گونه زبانی از نظر جامعه‌شناختی در میان مردم مازندران، وجهه منفی دارد و نشانه بیسوادی و وابستگی به طبقات پائین جامعه محسوب می¬شود و بیشتر برای تمسخر و خنده بکار می¬رود. 5. اعتراض‌ به سریال پایتخت به این خاطر نبوده که در همه موارد از زبان مازندرانی، به صورت بد استفاده شده است بلکه نارضایتی از بقیه عناصر فیلم موجب شده، به نوع لهجه بکارگرفته شده در فیلم هم اعتراض شود. مقاله بعدی با عنوان «واکاوی عناوین خبری بیست و سی: ویژگی‌های زبانی در زیبایی‌آفرینی خبری» کار مشترک پارسا بامشادی، دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه شهید بهشتی و شادی انصاریان، کارشناس ارشد زبان‌شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه بود. 400 عنوان خبری بخش خبری بیست و سی از تاریخ 11 آذر تا 11 دی 1394، و 11 آذر تا 11 دی 1395، پیکره این پژوهش را تشکیل می‌دادند. یافته‌ها حاکی از آن بود که به¬طور متوسط 75% عناوین این بخش خبری از صنایع ادبی و خلاقیت¬های زبانی بهره گرفته است، و تنها 25% عناوین خبری ساده و بدون استفاده از صنایع ادبی به کار رفته‌اند. صنایع کنایه، تضاد، تشبیه و واج آرایی از صنایع ادبی پرکاربرد در عناوین خبریِ مورد بررسی است. این در حالی است که اغلب عناوین خبری بخش‌های مختلف خبری ساده، واقع‌گرایانه و بی‌پیرایه هستند.
مقاله پایانی این نشست با عنوان «بررسي نوع عبارت‌هاي درخواستي در مجموعه‌هاي طنز سيما»، توسط دکتر شهرام مدرس خیابانی، استادیارگروه مترجمی انگلیسی دانشگاه آزاد واحد کرج ارائه شد که با همکاری مصطفی شهیدی‌تبار از دانشگاه امام صادق (ع) انجام شده بود. بلوم كالكا  و ديگران (1989: 18) سنجه‌اي شامل نه مقوله، موسوم به CCSARP، را ارائه كرده‌اند؛ در اين سنجه، بسته به نحوه درخواست از مخاطب، امتيازي از 1 تا 9 درنظر گرفته مي‌شود. درخواستي كاملاً مستقيم امتياز 1 دارد و درخواستي كاملاً غيرمستقيم امتياز 9 خواهد داشت؛ به مواردي بينابيني امتيازي بين 1 تا 9 تعلق مي‌گيرد. در اين پژوهش سعي بر آن بود تا نحوه درخواست فارسي‌زبانان در گونه محاوره‌اي زبان مورد بررسي قرار گيرد. اين پژوهش نشان داد كه از 6004 گفته (مونولوگ) موجود در پيكره، 1649 مورد يعني 5/27 درصد، عبارت‌هايي از نوع درخواست است و به آنها امتياز تعلق مي‌گيرد؛ نوع امتيازدهي نيز نشان مي‌دهد كه بيش از 70 درصد از درخواست‌ها در مجموعه‌هاي طنز به‌صورت مستقيم بيان مي‌شود. ميانگين امتياز نزديك به 1 يعني 6/2 براي كل درخواست‌ها بيانگر تعداد زياد درخواست‌هاي مستقيم در گونه زباني مورد بررسي است. نتيجه اينکه باوجود تفاوت سني، جنسي و فاصله اجتماعي گوينده و مخاطب، ميزان كاربرد درخواست مستقيم به‌مراتب بيشتر از درخواست غيرمستقيم است.
در این همایش زمانی نیز به ارائه پوستر اختصاص داده شده بود. 4 پوستر ارائه شد که عناوین آن‌ها به شرح زیر است: 1- «تجزیه و تحلیل شناختی – انتقادی اخبار عربستان در شبکه خبر سیما»: زهرا اسدیان، کارشناس ارشد زبان‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان (خوراسگان). نتایج این پژوهش نشان داد که عبارات استعاری در این حوزه برای بیان مفاهیم متعدد به کار برده شده‌اند که عموما بار معنایی منفی دارند. 2- «روند معیارسازی در زبان مازندرانی»: محمد صالح ذاکری. یافته‌ها حاکی از این بود که زبان مازندرانی از نظر تدوین لغت‌نامه و کتاب دستور و نگارش در مراحل آغازین معیارسازی قرار دارد. 3- «آسیب‌شناسی کاربرد زبان محلی در شبکه‌های استانی ترک‌نشین»: محمد رضایی، کارشناس ارشد زبان‌شناسی، دانشگاه پیام‌نور قزوین. این پژوهش نشان داد که 72 درصد مخاطبان ترک‌زبان علت عدم رغبت خود را لهجه و گونه زبانی متفاوت آن اعلام کردند و در مرحله بعد از کیفیت برنامه‌ها رضایت نداشتند. 4- « راهکارهای مقابله با موانع کاربرد زبان‌های محلی در شبکه‌های استانی صدا و سیما؛ مطالعه موردی زبان مازندرانی» عنوان مقاله فاطمه عامريان کارشناس ارشد زبان‌شناسي از پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي بود. این پژوهش یک تحقیق کاربردی با رویکردی کیفی بود به روش پیمایشی (با استفاده از مصاحبه‌های حضوری و تلفنی و همچنین بهره‌گیری از پست الکترونیک) و با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند صورت گرفته بود. پس از استراحت و پذیرایی، نشست سوم به ریاست دکتر شهرام مدرس خیابانی آغاز شد. وی در ابتدا از حضار درخواست کرد لحظاتی به شکل ایستاده به تشویق مقام معلم بپردازند. مقاله اول این نشست با عنوان «بازتاب زبان و فرهنگ اقوام ایرانی درسریال¬های تلویزیونی: پژوهشی در نشانه¬شناسی فرهنگی»، کاری مشترک از دکتر بهروز محمودی بختیاری و اعظم حسن‌پور، کارشناس ارشد سینما از دانشگاه تهران بود. به گفته وی به نظر می¬رسد که تا¬کنون مطالعه نظام‌مندی در مورد چگونگی بازنمایی فرهنگ و زبان اقوام ایرانی در محصولات صداوسیما (به‌ویژه در سریال¬های تلویزیونی) وجود نداشته است. این پژوهش با تمرکز بر سریال¬های شاخص تلویزیونی که به آیین، رسوم و فرهنگ¬های اقوام مختلف ایرانی می¬پردازند تلاش می¬کند تا بازنمایی و تصویر¬سازی فرهنگهای ایرانی را در این آثار ریشه¬یابی کند. مقاله بعدي با عنوان «بررسي استعاره¬هاي مفهومي تبليغات سيما؛ رويكردي شناختي و پيكره‌بنياد» کار مشترک کاميار جولايي، دانشجوي دکتري پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي و طاهره همتي دانش‌آموخته کارشناسي ارشد پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي بود. تحليل داده‌هاي اين پژوهش نشان داد كه در ميان انواع طبقات استعاره‌هاي مفهومي استعاره‌هاي هستي¬شناختي بيش از ساير طبقات مورد استفاده قرار مي‌گيرند. همچنين موارد استفاده از سازوكار آميزه مفهومي در تبليغات رسانه ملي بسيار اندك است. در ادامه زینب پورآقا، دانشجوی دکتری زبان‌ناسی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب و دکتر صادق رشیدی، دکتری تخصصی پژوهش هنر از دانشگاه تهران به ارائه مقاله خود با عنوان «مقایسه زبان و موسیقی در انتقال معنا با رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی» پرداختند. در این مقاله، ساختار درونی موسیقی تیتراژ اول (بی‌کلام) سه سریال پدرسالار، زیر تیغ و شب دهم با مضامین اجتماعی، فرهنگی و مذهبی براساس رویکرد کرس و لیوون (2006) و لیوون (1381)مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد نظام¬های موسیقایی مانند زبان، در شکل¬گیری ساختارهای معنایی نقش دارد و به‌عنوان یک منشاً معنایی، یعنی حوزۀ نهادهای اجتماعی عمل می¬کنند.
مقاله پایانی این همایش با عنوان «نشانه‌شناسی سکوت در نمایش رادیویی‌: بررسی موردی کارکردهای سکوت ارتباطی در نمایش‌های رادیو نمایش»، کار مشترکی از بدری‌السادات سیدجلالی، دانشجوی دکتری زبان‌شناسی دانشگاه الزهرا، دکتر آزیتا عباسی، استادیار دانشگاه الزهرا و مینوسادات سید جلالی، دانشجوی کارشناسی راشد ادبیات نمایشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز بود. هدف از این پژوهش توصیفی این بود که بدانیم کارکرد-های سکوت ارتباطی، یا در واقع غیاب معنادار گفتار، در حین کمک به فضاآفرینی درام به چه شیوه‌هایی در گفتمان نمایش رادیویی بازنموده می¬شود. به این منظور، سه نمایش رادیویی با عناوین «دو برادر»، «شب‌تاب» و «پشت خاکریز زمان» از سه ژانر داستانی متفاوت که همگی در دی‌ماه 1395 از رادیو نمایش پخش شده بوند، به شیوه تصادفی انتخاب و رصد شدند. داده¬های پژوهش نشان داد که هر سه سطح سکوت را می¬توان در قالب نشانه¬های شمایلی، نمایه¬ای و زبانی در نمایش رادیویی یافت، ضمن اینکه تعلیق حاصل از سکوت در رادیو به مراتب پر رنگ‌تر از سکوت در رسانه¬های دیداری است، چرا که تخیل مخاطب نقش عمده¬ای در ادراک معانی و مفاهیم دارد.
در پایان دکتر عظیمی‌فرد، دبیر علمی این همایش از دوستانی که در شکل‌گیری این همایش نقش داشتند، خصوصا دبیر اجرایی، سرکار خانم سهیلا ایزدی، و آقای امیر احمدی، مدیر نشر نویسه پارسی تشکر ویژه به عمل آورد.
این همایش با عکس یادگاری برگزارکنندگان و شرکت‌کنندگان در این همایش به پایان رسید.
 برگزاري مراسم بزرگداشت پدر آواشناسي ايران
بزرگداشت از دکتر یدا... ثمره، استاد برجسته زبان‌شناسی و چهره ماندگار آواشناسی ایران روز پنج‌شنبه 14 ارديبهشت همزمان با برگزاري همايش «زبان و رسانه» در پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي برگزار شد. در ابتدای این مراسم دکتر روشن به ذکر برخی از دستاوردهای دکتر ثمره طی این سال‌ها پرداخت و کتاب‌های وی را جزو آثار کلاسیک آواشناسی خواند که وی همواره در دانشگاه پیام نور، آن‌ها را در برنامه درسی قرار داده است و اظهار داشت دکتر ثمره به عنوان بنیانگذار انجمن زبان‌شناسی ایران، محفلی را بنیان نهاد که زبان‌شناسان در آن کنار هم جمع شوند. وی در پایان از دکتر ایران کلباسی، همسر دکتر ثمره، تشکر ویژه به عمل آورد که همواره همدم و همراه استاد بوده‌اند و هیچگاه لطف خود را از انجمن دریغ نداشته‌اند. سخنران بعدی دکتر بدرالزمان قریب، استاد برجسته زبان‌شناسی و همکار دیرین دکتر ثمره بود که علی‌رغم مشکلات جسمانی در این جلسه حضور یافته بودند. وی دکتر ثمره را همکار خوب خود طی این سال‌ها نامید و به خدمات ایشان به زبان فارسی و به طور خاص آواشناسی اشاره کرد. وی کتاب بسیار مهم «زبان‌های خاموش» را نشانگر علاقه دکتر ثمره به زبان‌های چندین هزار سال پیش دانست. سپس دکتر ثمره به ایراد سخنرانی خود پرداخت. وی ضمن ابراز تشکر از تمام حاضران در جلسه، به بیان شرح حال و مختصری از سوابق و آثار خود پرداخت. وی در سال 1311 در کرمان متولد شد. پس از اخذ دیپلم به‌عنوان آموزگار پایه یک به استخدام آموزش و پرورش کرمان درآمد. در سال 1336 وارد دانشگاه تهران شد. پس از اخذ دکترای ادبیات فارسی در سال 1341، با دریافت بورسیه عازم انگلستان شد و در دانشگاه لندن به تحصیل زبان‌شناسی پرداخت. پس از اخذ دکترای زبان‌شناسی با تخصص در آواشناسی، در سال 1347 به ایران بازگشت. وی مرحوم فروزانفر، همایی، ذبیح‌ا... صفا، مدرس رضوی، دکتر معین، صادق کیا، دکتر خانلری، دکتر مقدم، و اساتید دانشگاه لندن، پرفسور اوکانو، گیبسون، روبینز و هلیدی را در زمره استادانی نام برد که افتخار شاگردی در محضر آن‌ها را در طول تحصیل داشته است. وی از سال 1347 پس از بازگشت به ایران تا زمان بازنشستگی در دانشگاه تهران و سپس دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه‌های تربیت‌معلم، امام‌خمینی قزوین، انستیتو علوم بیمارستانی و پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به تدریس پرداخت. فعالیت‌های علمی وی علاوه بر تدریس به قرار زیر بوده است: همکاری در تألیف لغت‌نامه دهخدا و فرهنگ معین، همکاری در گردآوری گویش‌های ایرانی یا طرح فرهنگساز جغرافیای کشور، ایجاد آزمایشگاه زبان در فرهنگستان دوم، ایجاد آزمایشگاه زبان در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، مدیر گروه گویش‌شناسی در فرهنگستان دوم، مدیر گروه علوم انسانی در انستیتو علوم بیمارستانی، مدیر گروه زبان‌شناسی دانشکده ادبیات دانشگاه تهران از آغاز تاسیس این گروه، همکاری در طرح نمونه‌بدراری از گویش‌های روستاهای ایران با همکاری جهاد سازندگی، عضو دائمی انجمن آواشناسی بین‌المللی (IPA)، عضو بنیاد ایران‌شناسی، عضویت در مرکز تحقیقات الکترونیک دانشگاه صنعتی شریف و شرکت در پروژه علمی – صنعتی دستگاه کدگذاری گفتار، عضو شورای تهیه و تدوین کتب درسی و آموزشی وزارت آموزش و پرورش، عضویت در فرهنگستان سوم و عضو شورای واژه‌گزینی آن، همکاری با سازمان ایزو و شرکت در سمینار جهانی آن در لندن و معرفی خط فارسی و استقلال آن از خط عربی، همکاری در طرح کاشت حلزون گوش برای بهبود شنوایی ناشنوایان که برای نخستین بار در ایران توسط دکتر فرهادی در سال 1371 انجام شد و میزان سنجش شنوایی این پیوند توسط وی انجام شد، دریافت مدال زرین از دانشگاه تهران پس از بازنشستگی، ایجاد و راه‌اندازی انجمن زبان‌شناسی ایران و پذیرفتن ریاست آن بین سال‌های 86-80. 15 کتاب و بیش از 40 مقاله به زبان‌های فارسی و انگلیسی که مهم‌ترین آن‌ها به شرح زیر است: «آواشناسی زبان فارسی» که 17 بار تجدید چاپ شده است. این کتاب در سال 2005 به زبان عربی ترجمه شده است. «آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان» که اصطلاح «آزفا» برای اولین بر روی این کتاب گذاشته شد و اکنون به عنوان یک رشته تحصیلی به کار می‌رود. این کتاب تاکنون به 15 زبان ترجمه شده است. کتاب «زبان‌های خاموش»، ترجمه از زبان انگلیسی به همراه دکتر بدرالزمان قریب که در سال 1366 برنده کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد. وی سخن خود را با شعری از اقبال لاهوری به پایان برد و آن را به تمام جوانان این میهن تقدیم کرد:
چون چراغ لاله سوزم در شبستان شما/ای جوانان وطن، جان من و جان شما
وی اذعان کرد که در زمان تحصیل در خارج از ایران، علی‌رغم داشتن دعوتنامه‌هایی از آمریکا و کویت، به وطن بازگشت و از جوانان خواست ایران را فراموش نکنند و برای ایران کار کنند و آن را به مرحله کمال برسانند. در ادامه دکتر ایران کلباسی از برگزارکنندگان این جلسه و تمام حضار تشکر کرد. سپس دکتر عاصی به ایران سخنرانی پرداخت. وی در اولین سال حضور دکتر ثمره در دانشگاه تهران، از شاگردان استاد بود. به گفته وی دکتر ثمره از جهت برخورد و ظاهر برای همگان نمونه بود. تأثیر وی در پیشبرد هدف‌های انجمن غیرقابل‌انکار است. در فرهنگستان سوم در شورای واژه‌گزینی جایگاه برجسته‌ای داشت، چون تعداد زبان‌شناسان در آن جمع اندک بود و حضور دکتر ثمره تعیین‌کننده و بسیار بااهمیت بود. سخنران بعدی دکتر شقاقی بود که به دقت و سختگیری دکتر ثمره در دوران دانشجویی خود اشاره کرد و تمام دانسته‌های خدو را وامدار وی دانست. در ادامه دکتر راکعی، یکی دیگر از شاگردان استاد، زیباترین سال‌های عمر دوران تحصیل خود را حضور در محضر اساتیدی نظیر دکتر ثمره، دکتر باطنی و دکتر قریب و دکتر حق‌شناس نامید. انسانیت، کمالات و فضایل آموخته‌ی خود را مرهون این اساتید دانست و به بذله‌گویی همیشگی استاد اشاره کرد. دکتر بیجن‌خان نیز ضمن ابراز تشکر از انجمن زبان‌شناسی برای برگزاری این بزرگداشت، اشاره کرد که کمتر دانشجوی زبان‌شناسی است که به طور مستقیم یا غیرمستقیم شاگرد این استاد گرانقدر نبوده باشد. وی از سال 65 تا 75 شاگرد استاد بوده است. در حوزه آموزش، او را فردی دلسوز، هم در فهم زبان‌شناسی و هم در انتقال آن توصیف کرد. به گفته وی دکتر ثمره بسیاری از جلسات کلاس را با دستنوشته خود تدریس می‌کرد، به خصوص اگر مبحث پیچیده بود. سخنران بعدی دکتر مشیری، از تأثیر کلاس دکتر ثمره بر خانواده و شخص خود سخن گفت. وی حسن کلاس ایشان را بی‌اضطراب‌بودن عنوان کرد. دکتر پروانه خسروی‌زاد، سخنران بعدی، افتخار همکاری با استاد ثمره را از سال 1380 و تأسیس انجمن زبان‌شناسی عنوان کرد. تمام دستاوردهای امروز انجمن در حقیقت تحت مدیریت دکتر ثمره کلید خورده است. وی در همان بدو تأسیس انجمن، آیین‌نامه‌های اداری و اجرایی را تهیه کرد و 5 شعبه انجمن را در سراسر ایران تأسیس نمود. 15 گروه علمی انجمن، تحت مدیریت ایشان شکل گرفت و وبگاه انجمن در زمان مدیریت ایشان تهیه شد. وی بزرگ‌ترین دستاورد استاد را آموختن انسانیت دانست. در ادامه دکتر یحیی مدرسی، استاد ثمره را دانشمندی فرزانه، خوش‌محضر، گشاده‌رو، مهربان و فروتن خواند. با حافظه‌ای بی‌مانند، شاگردپرور، دقیق‌النظر، نکته‌دان و نکته‌گو. به گفته وی دانشجویان در محضر استاد، رابطه معلم و شاگردی را حس نمی‌کردند و آموزش‌های دکتر ثمره به کلاس محدود نمی‌شد و پیوسته ادامه داشت.
سپس دکتر باطنی، استاد برجسته زبان‌شناسی و دوست و همکار دیرین دکتر ثمره به ایران سخنرانی پرداخت. به گفته ایشان، دکتر ثمره گذشته از جنبه‌های علمی، بسیار دلواپس تمام افرادی بود که در اطرافش بودند. وی به ذکر خاطره‌ای شخصی و پیگیری امور بازنشستگی خود توسط دکتر ثمره پرداخت. سخنران پایانی، دکتر کورش صفوی به این نکته اشاره کرد که اساتید تکه‌تکه بدن ما را می‌سازند. «وقتی قلم به دست می‌گیرم و می‌خواهم چیزی بنویسم، بخش باطنی من می‌نویسد، کسی که قلم در دست گرفتن را به من آموخت. نگرانی من از قصور و کوتاهی دانشجو در درس‌خواندن، بخش ثمره وجود من است. وقتی با دانشجویانم می‌خندم، طوری که احساس نکنند معلم هستم، بخش قریب بدن من فعال است. ما در حقیقت برای اعضای بدن خودمان بزرگداشت می‌گیریم.»
در ادامه سرکار خانم هادی‌لو، یکی از دانشجویان استاد، قطعه شعری را تقدیم دکتر ثمره کرد. سپس هدایا و لوحی از طرف انجمن زبان‌شناسی، و به دست دکتر روشن، شقاقی، عاصی و صفوی به محضر استاد تقدیم شد. دکتر داوری و دکتر نغزگوی کهن نیز دو جلد کتاب را تقدیم استاد کردند. دکتر نوبهار شعری را تقدیم استاد کرد، وی دست‌یازیدن گاه و بیگاه خود به شعر را مرهون دکتر ثمره دانست. در پایان لوحی به یادگار با تصویر دکتر ثمره، مزین به نوشته‌ها و امضای دانشجویان و اساتید به محضر استاد تقدیم شد.
متن سخنرانی دکتر یدالله ثمره
ضمن سپاس و قدردانی از اساتید، همکاران، دوستان و دانشجویان عزیزی که امروز در این جلسه گرد آمده¬اند، مختصری از فعالیتهای علمی و آموزشی خود را شرح می¬دهم. من در سال 1311 در یک خانوادۀ فرهنگی در شهر کرمان بدنیا آمدم. اولین آموزگاران من پدر و مادرم بودند که هر دو معلم من در دورۀ دبستان بودند. پس از اخذ دیپلم در سال 1329 به عنوان آموزگار پایه یک در کرمان به استخدام آموزش و پرورش درآمدم. در سال 1336 به تهران آمدم و وارد دانشگاه تهران شدم و در سال 1339 با اخذ رتبه اول، کارشناسی خود را از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران دریافت کردم و پس از وارد شدن به دورۀ دکترای ادبیات فارسی و گذرانیدن تعدادی از دروس آن در سال 1341 با استفاده ا<