چکيده:
در حال حاضر ردهشناسي آرايش واژهها از جمله حوزههاي بسيار مورد توجه در ردهشناسي است. هاوكينز از جمله زبانشناساني است كه با دستور زايشي به خوبي آشناست؛ امّا در دو دهة اخير توجه خاصي به مطالعات ردهشناختي پيدا كرده است و در اين حوزه از توجيهات پردازشي براي توجيه الگوهاي ردهشناختي استفاده ميكند. او اصول، فرضيات و توجيهات متفاوتي در ردهشناسي آرايش واژهها عرضه كرده و بدين سبب در اين حوزه صاحبنظر محسوب ميشود. اين مقاله در وهلة اول به طرح آراي هاوكينز در حوزة ردهشناسي آرايش واژهها ميپردازد و در وهلة دوم سعي ميکند که ميزان انطباق اين اصول و آرا را بر زبان فارسي (به ضرورت بحث، فارسي امروز، ميانه يا باستان و يا هر سه دوره) مشخص كند و مورد ارزيابي قرار دهد. بررسي وضعيت آرايش واژگاني زبان فارسي روشن ميکند که برخي از پيشبينيها، اصول و توجيهات ردهشناختي هاوکينز در مورد زبان فارسي (گاه فارسي امروز و گاه فارسي ميانه يا باستان و گاه در دو يا هر سه دوره) مصداق پيدا نميکند.
کلیدواژهها: ردهشناسی آرایش واژه، آرایش واژگانی اصلی، تحرکپذیری، سنگینی