عنوان:شواهد واجی برای گروه واژه‏بست در سلسله‏مراتب نواییِ -- محمود بی جن خان و وحیده ابوالحسنی زاده

شواهد واجی برای گروه واژه­بست در سلسله­مراتب نواییِ

زبان فارسی امروز

محمود بی­جن­خان

دانشگاه تهران

وحیده ابوالحسنی زاده

دانشگاه شهید باهنر کرمان

چکیده

زبان فارسی زبانی است با الگوی تکیه ثابت به­طوری­که تکیۀ واژگانی بر روی  هجای  آخر کلمه قرار می­گیرد. وندهای تصریفی و اشتقاقی بعد از اضافه ­شدن به کلمه، بر تکیۀ کلمه تاثیرمی­گذارند و تکیۀ کلمه را جذب می­کنند. تنها موردی که از این قاعده تبعیت نمی­کند پی­بست­­هایی هستند که به میزبان خود اضافه می­شوند. هدف از این مقاله ارائه شواهد واجی برای گنجاندن گروه واژه­بست در نظام سلسله­مراتب نوایی زبان فارسی امروز است. الگو­های واجی که در تایید این ادعا استفاده شدند، فرایند حذف واکۀ پی­بست در مرز تلاقی یک کلمۀ واجی و پی­بستِ مختوم به واکه و گروه اضافه در گفتار محاوره­ای است. نشان داده می­شود که این الگوها در سطوح گروه واجی و کلمۀ واجی دیده نمی­شود. همچنین مشاهده شد که الگوی آهنگ در کلماتی که دارای واژه­بست هستند با الگوی آهنگ در کلماتی که همان واژه­بست جزء ساخت واجی آنها محسوب می­شود تفاوت ساختاری دارد.

کلید واژه: واژه­بست، کلمۀ واجی، گروه واژه­بست، ­گروه واجی